Sejmik Województwa Podkarpackiego przyjął uchwałę w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż siarki i pracowników polskiego przemysłu siarkowego.

W tym roku przypada 70. rocznica odkrycia złóż siarki w rejonie Tarnobrzega, wydarzenia, które było kluczowym czynnikiem miastotwórczym, które przed laty uformowało gospodarczą pozycję Tarnobrzega, a także ukształtowało obecny profil północnej części Podkarpacia. Uchwałą Rady Miasta Tarnobrzega rok 2023 obchodzony jest „Rokiem Pamięci Górników i Pracowników Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego”. Trwają działania rocznicowe i upamiętniające rolę przemysłu siarkowego w dziejach Tarnobrzega i regionu. W upamiętnienie tego kluczowego wydarzenia włączył się także sejmik wojewódzki.

Sejmik Województwa Podkarpackiego podczas posiedzenia w dn. 29 maja br. przyjął uchwałę w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż polskiej siarki i pracowników polskiego przemysłu siarkowego. W sali obrad sejmiku zagrała tarnobrzeska Miejska Orkiestra Dęta, kontynuatorka muzycznych tradycji Zakładowej Orkiestry Dętej Kopalń i Zakładów Przetwórczych Siarki „Siarkopol”. Udział w sesji wziął prezydent Tarnobrzega Dariusz Bożek, a także członkowie komitetu ds. obchodów Roku Pamięci Górników i Pracowników Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, m.in. dyrektor dawnej tarnobrzeskiej kopalni siarki, Zbigniew Buczek, czy polityk, poseł na Sejm kilku kadencji, w przeszłości radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego i działacz związkowy Władysław Stępień.

- Dziękuję, że podjęliście państwo tę uchwałę. Dla tarnobrzeżan to niesamowicie ważna uchwała, tak jak ważne dla historii miasta było odkrycie przed 70. laty złóż siarki dokonane przez prof. Stanisława Pawłowskiego i jego żonę, Katarzynę Pawłowską. To odkrycie dało początek fantastycznej historii naszego miasta. Kombinat siarkowy zapoczątkował niesamowity rozkwit miasta, a obecnie ta siarkowa przeszłość pozwala Tarnobrzegowi na nowo mocno zaistnieć na mapie województwa – podczas sesji sejmiku mówił prezydent Tarnobrzega Dariusz Bożek. Do spuścizny po siarkowym przemyśle nawiązał w swoim wystąpieniu także marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl. – Tamta monokultura przemysłowa zostawiła po sobie olbrzymi potencjał. Dziś to Specjalna Strefa Ekonomiczna, piękne Jezioro Tarnobrzeskie. Te przykłady pokazują, że ten potencjał jest zagospodarowany – zaznaczył marszałek Ortyl. Głos zabrał również poseł Władysław Stępień. – Chciałem zameldować wysokiemu Sejmikowi, że Podkarpacie w dalszym ciągu ma około 100 mln ton siarki udokumentowanej geodezyjnie, którą można wydobywać. Być może jeszcze kiedyś do górnictwa siarki powrócimy. A dziś została nam tradycja i wspaniała orkiestra. Niech żyje nam górniczy stan! – mówił do zgormadzonych.

Stanowisko Sejmiku Województwa Podkarpackiego w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż polskiej siarki i pracowników polskiego przemysłu siarkowego odczytała wicemarszałek Województwa Podkarpackiego Ewa Draus. To prezentujemy w całości poniżej.

Stanowisko Sejmiku Województwa Podkarpackiego

w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż polskiej siarki i pracowników

polskiego przemysłu siarkowego

W roku 2023 przypada 70. rocznica odkrycia złóż siarki w rejonie Tarnobrzega, które dało podstawy dynamicznego rozwoju gospodarczego, w tym przemysłu, rozbudowy infrastruktury technicznej, a także wpłynęło na przemiany społeczne i cywilizacyjne, które ukształtowały obecny profil północnej części obecnego Województwa Podkarpackiego.  Sejmik Województwa Podkarpackiego, doceniając trud i wiedzę odkrywców, budowniczych oraz wszystkich pracowników polskiego górnictwa i przemysłu siarkowego składa wyrazy szacunku i uznania za ich zaangażowanie i ofiarność w tworzenie Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego.

Niezwykle dynamiczny rozwój górnictwa i przetwórstwa siarki, powodował wielopłaszczyznowe i głębokie zmiany społeczno-gospodarcze regionu tarnobrzeskiego. Przemysł siarkowy zatrudniał kilkanaście tysięcy pracowników i stworzono miejsca pracy dla trzech pokoleń pracowników. Dzięki ogromnemu wysiłkowi tych pokoleń, Polska była czołowym wytwórcą, eksporterem tego surowca, a także światowym centrum przetwarzania siarki. Powstanie Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, było kluczowym czynnikiem miastotwórczym i uformowania pozycji gospodarczej miasta Tarnobrzega. Funkcjonowanie kopalni i zakładów przemysłu siarkowego, było podstawą rozbudowy infrastruktury drogowej i kolejowej, a sam region stał się ważnym węzłem komunikacyjno – transportowym. Powstało dziesiątki bloków mieszkalnych, wiele przedszkoli, szkół, obiektów sportowych, administracyjnych, ośrodków kultury i zdrowia. Gigant siarkowy obejmował mecenatem kulturę, sztukę, ochronę zdrowia, wspierał polskie uczelnie wyższe, polskich sportowców i przyczynił się do rozwoju wielu gałęzi nauki. Przychody z wydobycia i przetwórstwa siarki zasilały gospodarkę całego kraju pozwalając na rozbudowę różnych rodzajów przemysłu daleko od Tarnobrzega.

Niestety w latach 90 XX w. drastycznie spadła dochodowość górnictwa siarkowego, a w 2001 r. zakończono pozyskiwanie siarki w Tarnobrzeskim Zagłębiu Siarkowym. Skutecznie podejmowane działania samorządu lokalnego przy znaczącym wsparciu strony rządowej pozwoliły na przeprowadzenie prac rekultywacji i zagospodarowanie tych obszarów. Flagowym przedsięwzięciem jest powstanie Jeziora Tarnobrzeskiego, które jest modelowym przykładem wykreowania przestrzeni o nowej jakości i diametralnej zmiany funkcji obszaru z przemysłowego na turystyczną. Akwen stopniowo staje się rozpoznawalną marką turystyczną województwa w skali kraju. Obecnie tradycje przemysłowe są kontynuowane, a Tarnobrzeg jest rdzeniem miejskiego obszaru funkcjonalnego i stanowi ważny regionalny ośrodek wzrostu. Ponadto ze Stalową Wolą, Niskiem i Sandomierzem tworzy inicjatywę Czwórmiasta.

Złoża siarki rodzimej nadal pozostają wielkim bogactwem naszego regionu, będąc podstawą dla rozwoju kolejnych branż przemysłowych w tym przemysłu chemicznego, motoryzacyjnego, gumowego, farmaceutycznego czy kosmetycznego. Jest ona ważnym składnikiem produkcji nawozów, które wykorzystywane są w rolnictwie i sadownictwie. Wkład dziedzictwa przemysłu siarkowego, w rozwój gospodarczy tego regionu, dostrzegany jest również obecnie, w przemysłowym charakterze tej części województwa. Jesteśmy pewni, iż to dziedzictwo będzie nadal rozwijane poprzez wzrost przedsiębiorczości i innowacyjności przedsiębiorstw, czego efektem będzie wzrost dobrej jakości miejsc pracy. Aspekt gospodarczy wraz z rozwojem funkcji turystycznych w połączeniu z poprawą dostępności komunikacyjnej tego regionu, pozwolą wykorzystać wszystkie atuty i szanse.

Sejmik Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie podkreślając zasługi, prof. Stanisława Pawłowskiego w odkryciu złóż siarki w rejonie Tarnobrzega, wyraża wdzięczność i uznanie Wszystkim, których praca przyczyniła się do powstania Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, wszechstronnego rozwoju subregionu Tarnobrzeskiego oraz całego Województwa Podkarpackiego.

Oficjalny materiał wideo Samorządu Województwa Podkarpackiego przygotowany przez Biuro Prasowe Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego do obejrzenia TU